Mikroby sprzed tysiąca lat ujawniają sekrety starożytnego Meksyku

Analiza naturalnie zmumifikowanego ciała odkrytego w jaskini w meksykańskim regionie Zimapán pozwoliła naukowcom po raz pierwszy zajrzeć do mikrobiomu człowieka, który żył około tysiąca lat temu. Badania przeprowadzone przez zespół z Narodowego Uniwersytetu Autonomicznego w Meksyku ujawniły skład mikroflory jelitowej prekolumbijskiego łowcy-zbieracza, oferując niezwykle rzadki wgląd w codzienne życie i dietę ludzi z epoki przedhiszpańskiej.

Ciało mężczyzny, określanego przez badaczy jako „człowiek z Zimapán”, zostało znalezione starannie owinięte w tkaninę z włókien agawy. Naturalny proces mumifikacji zachował nie tylko tkanki, lecz także zawartość jelit, co umożliwiło analizę mikrobiologiczną. Naukowcy wykorzystali metodę sekwencjonowania genu 16S rRNA, aby zidentyfikować bakterie, które zamieszkiwały jego przewód pokarmowy.

Odkryto kilka rodzin mikroorganizmów charakterystycznych dla ludzkiego mikrobiomu – Peptostreptococcaceae, Enterobacteriaceae oraz Enterococcaceae. Szczególnie interesująca okazała się obecność bakterii z rodzaju Clostridium, które wcześniej znajdowano również w jelitach mumii z Andów. To sugeruje, że starożytne społeczności obu Ameryk mogły mieć podobne diety oparte na produktach roślinnych i białku pochodzącym z dzikich zwierząt.

Największym zaskoczeniem była identyfikacja bakterii Romboutsia hominis – gatunku współcześnie obecnego w ludzkim organizmie, lecz nigdy wcześniej nieodnotowanego w próbkach starożytnych. To odkrycie wskazuje, że pewne szczepy bakteryjne mogły przetrwać tysiące lat, towarzysząc człowiekowi w jego ewolucyjnej podróży.

Analiza potwierdziła również, że dieta mężczyzny była zróżnicowana i bogata w błonnik. Obecność bakterii rozkładających włókna roślinne sugeruje spożycie produktów takich jak kukurydza, agawa i dzikie warzywa. Mikroślady owadów w próbkach mogą natomiast wskazywać na ich obecność w codziennej diecie – przypadkową lub celową.

Porównanie tego mikrobiomu ze współczesnym pozwala zrozumieć, jak zmienił się nasz wewnętrzny ekosystem w wyniku industrializacji, przetworzonej żywności i stosowania antybiotyków. Naukowcy przypuszczają, że wiele dawnych szczepów mogło wyginąć, a wraz z nimi utraciliśmy część naturalnej odporności na choroby przewlekłe. Badanie takie jak to otwiera drogę do rekonstrukcji utraconego „dziedzictwa mikrobiologicznego” człowieka.

Choć analiza wymaga dalszych potwierdzeń, a ryzyko kontaminacji współczesnymi mikroorganizmami wciąż istnieje, rezultaty badań stanowią przełom w dziedzinie paleomikrobiologii. Odsłaniają niewidzialny aspekt życia dawnych ludzi – ich bakterie, które były nie tylko świadkami, ale i współuczestnikami historii.

Mężczyzna z Zimapán pozostawił po sobie więcej niż szczątki. W jego wnętrzu zachował się mikroświat, który pozwala nam lepiej zrozumieć, kim byli nasi przodkowie – i jak bardzo nadal jesteśmy do nich podobni.

Źródła:
https://www.interestingengineering.com/science/1000-year-old-mexican-mummy-gut-microbiome
https://phys.org/news/2025-09-1000-year-old-gut-microbiome-revealed.html
https://www.nature.com/articles/s41598-025-48236-3
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC11896278
https://plos.org/article?id=10.1371/journal.pone.0312193