Swastyka, znienawidzony symbol. Czy słusznie?

Kategorie: 

Obrazek. Public domain.

Przez tysiące lat, symbol swastyki otaczany był czcią i szacunkiem wielu ludów na całym niemal  świecie. Tak było do czasu kiedy Adolf Hitler, jeden z największych zbrodniarzy w historii ludzkości, wybrał ją sobie na swój symbol.

 

Dzięki jego działaniom  wydaje się, że już na zawsze swastyka będzie kojarzona na zachodzie w sposób  pejoratywny. Jej pierwotne znaczenie przesłonięte zostało przez całe zło wyrządzone przez niemieckich nazistów w okresie II wojny swiatowej. W moim artykule postaram się przybliżyć państwu, historie, znaczenie i formy, w których swastyka występowała na przestrzeni wieków.

                                    Powyżej mozaika podłogowa w rzymskiej villi

Słowo swastyka pochodzi z sanskrytu i znaczy tyle co „dobro” „pomyślność”. Najstarszy znany wizerunek swastyki pochodzi z terenu dzisiejszej Ukrainy. Na terenie występowania paleolitycznej kultury Mezine, odnaleziono ozdobioną swastyką figurkę wykonaną z ciosów mamuta, której wiek datuje się na od  10.000 do 12.000 lat. Symbol swastyki odnaleziono także na neolitycznym stanowisku IIkley Moor w Anglii. Na szeroką skale w Europie swastyki używali ludzie tworzący kulturę Vinca (VI-V milenium p.n.e)  z terenu dzisiejszych Bałkanów.

                    Powyżej symbol swatyki odnaleziony w ruinach starożytnej synagogi

 

Kultura ta stworzyła system symboli nieznanego nam przeznaczenia (patrz symbole Vinca). Przez niektórych badaczy uważane za najstarsze pismo na swiecie, predatujące pismo sumeryjskie i minojskie a nawet  symbole z tabliczki Dispilio-> (patrz osobny artykuł na www.tojuzbylo.pl). Swastyka była popularnym symbolem w starożytnej Grecji i Rzymie. Także w późniejszym okresie swastyka używana była przez wiele ludów europejskich by wymienić tylko kilka jak Słowianie, Celtowie, Germanie, Scytowie i Sarmaci. Wizerunki swastyk odkryto nawet w czasie prac archeologicznych w Izraelu w ruinach synagog sprzed 2000 lat. W Ameryce (przed przybyciem Europejczyków) swastykę używało  plemię Nawaho. 

 

Poza Europą swastyka występowała w starożytnej cywilizacji doliny Indusu, gdzie jej wizerunki odnaleziono w ruinach miast takich jak Mochendżo-Daro i Harappa. Rodzący się wraz z rozkwitem kultury Ariów hinduizm, inkorporował symbol swastyki gdzie do dzis jest popularnym i najważniejszym symbolem. Buddyzm, który pojawił się  około V wieku p.n.e. rozprzestrzenił swastykę do Japonii i Korei. (W Chinach swastyka znana była znacznie wczesniej bo już w  neolicie, w kulturach Majiabang, Dawenkou oraz Xiaoheyan)

 

                                                    Powyżej herb rodu Boreyko

Swastyka wiązana jest głównie z kultem solarnym, reprezentując ogień i Słońce. Jednak przypuszcza się także, że cztery ramiona swastyki mogą reprezentować cztery aspekty natury  takie jak słońce, wiatr, wodę i glebę. Inna hipoteza głosi, że cztery ramiona symbolizują cztery pory roku a dziewięćdziesięcio stopniowy podział swastyki koresponduje z przesileniami i równonocami.

 

                                          Powyżej kolowrat forma swatyki używana przez Słowian.

W Indiach maluje się swastyki na progach lub na belkach nad wejściem do domu jako talizman, chroniący domostwo i sprowadzający dobrobyt i zdrowie. Swastykę maluje się także na wygolonej uprzednio głowie młodego chłopca, w czasie rytuału inicjacyjnego zwanego Upanayana.

U German swastyka pojawia się w trójramiennej wersji zwanej „triskelion” około I- IV wieku n.e.  W mitologii nordyckiej, swastykę utożsamia się z Thorem i jak sugeruje badacz i znawca germańskiej wiary rodzimej Hilda Ellis Davidson może ona symbolizować jego młot Mjolnir. Swastyka odnajdywana była też w wielu grobach skandynawskich co wskazuje na jej duże znaczenie w skandynawskich obrzędach pogrzebowych. Trójramienne swastyki zachowane w herbach Sycylii i Wyspy Man są pozostałościami po podbojach Normanów.

                       Powyżej patrząc od góry herb Wyspy Man oraz niżej herb Sycylii

 

U Słowian swastyka zwana swargą lub swarzycą  była symbolem Swaroga, boga nieba, słońca, ognia i kowalstwa. Spełniała także funkcję talizmanu przynoszącego szczęscie i odpędzającego zło. Oprócz tradycyjnej swastyki Słowianie używali też tak zwanego kołowrotu, ośmioramiennej formy swastyki. Stylizowanej w ten sposób by imitować promienie słońca. Czesem swastyki występowały wpisane w "ręce boga" inny symbol religijny Słowian. Swastyki różnych form malowano, rzeźbiono na domach,dziecięcych kołyskach i  na tarczach wojowników. Słowianie umieszczali swastyki także na urnach pogrzebowych i w formie ozdoby na  ceramice codziennego użytku domowego. Dużą liczbę fragmentów takiej ceramiki wykopano w okolicach Kruszwicy. Do dzis swastyka i haftowane wzorki na jej bazie pozostają częstym motywem  ozdabiającym tradycyjne kostiumy ludowe na Białorusi.

 

Powyżej swastyki na ceramice słowiańskiej wpisane w inny symbol używany przez Słowian znany jako "ręce boga"

 

Choć wraz z nadejściem chrześcijaństwa, zastąpiono swastykę symbolem krzyża. Swastyka przetrwała w tradycyjnej ornamentyce ludowej wielu ludów słowiańskich a jej znaczenie w folklorze. Wspomnę tylko o Hucułach którzy czasem umieszczają swastyki na charakterystycznych dla siebie długich trąbach zwanych trombitami. W Polsce swastyka przetrwała w swym pierwotnym znaczeniu talizmanu w Tatrach gdzie zwana jest „krzyżem niespodzianym”.

Do II wojny swiatowej wiele jednostek Wojska Polskiego zwłaszcza strzelców podhalańskich miało w swych herbach swastykę np. 6 Pułk Strzelców Podhalańskich, 2 Pułk Strzelców Podhalańskich czy nawet 4 Pułk Piechoty Legionów. Swastyki używane były w tym czasie także przez harcerstwo polskie. Także w heraldyce polskich rodów szlacheckich zachowały się swastyki czego najlepszym przykładem jest herb rodziny Boreyko. Podwójną swastykę można zobaczyć wyrytą na kamieniu wmurowanym w scianę kolegiaty w Kruszwicy pochodzącej z XII w .

 

Dzis swastyka powoli odzyskuje swą reputację, będąc często symbolem organizacji i ruchów religijnych. Propagujących przedchrzescijańską kulturę i wiarę rodzimą odradzającą się  powoli w wielu krajach Europy. Niestety ciągle istnieją ludzie którzy wprost odwołują się do ideologii nazizmu, szargając opinie tego starożytnego symbolu  szczęścia i  pomyślności.

 

 

 

Ocena: 

4
Średnio: 4 (1 vote)

Komentarze

Portret użytkownika Wodan

Fajny artykuł! Powoli coraz

Fajny artykuł! Powoli coraz więcej osób dowiaduję się,  że swastyka to stary symbol pomyślności! Niestety przez wojne znak ten został wypaczony :/. Cały czas swatyka jest zakazanym symbolem w wielu krajach. Nawet na facebooku czytałem, że potrafią zablokować konto za wstawienie tego symbolu! (nawet jakiegoś jej rodzaju np. swarzycy).

0
0
Portret użytkownika Witbor

Nie wiem co na celu mają

Nie wiem co na celu mają takie zabiegi. Wszystkie te symbole miały pozytywny przekaz, ponieważ swastyki były symbolami szczęścia i pomyślności, ludzie oznaczali nimi wszystkie przedmioty codziennego użytku chcąc nadać im magiczne właściwości (symbol peruna na toporach, solarne kołowroty itp.) Coraz bardziej znane symbole słowiańskie, niosą ze sobą wiele ciekawych historii i wierzeń naszych przodków. Były dla nich czymś jak dla nas jest teraz krzyż. Można sie w tym wszystkim doszukiwać próby wymazania zabobonów z ludzkich umysłów. Niestety zostały naznaczone złą opinią przez wydarzenia z IIwś.

0
0
Portret użytkownika gnago

 Zapomnieliście o monetach

 Zapomnieliście o monetach Mieszka I sa dwa rodzaje przed przyjęciem chrztu i po przyjęciu  . Na tej przed sa również sfastyki a brak tego ptaka  orłem później zwanego

0
0
Portret użytkownika Tiamat

Hitler przywłaszczył sobie

Hitler przywłaszczył sobie wiele starożytnych symboli , oprócz starożytnego znaku ognia, swastyki,(podobnej także do naszej galaktyki) także rzymskie powitanie -Ave Cesar - i egipskie koło sterowe, czyli obręcz z rozpiętmi szeroko skrzydłami.  Wybierał najlepsze.Czy z powodu jakiegoś szaleńca powinniśmy wyrzec się historycznej spuścizny? Cóż ona jest winna?To człowiek ponosi winę, nie cudze symbole,(powstałe tysiące lat wcześniej zanim się ów Niemiec czy Austriak urodził) jakimi się odznaczył.

0
0
Portret użytkownika Wiem

Powolywanie sie na tego

Powolywanie sie na tego zbrodniarza w retoryce antyswastykowej to tylko pretekst dla Żydow zeby niszczyc wszelkie przejawy Slowianskiej Kultury i Duchowosci ktora istniala przed wprowadzeniem na nasze ziemie religii judejskich zaborcow i ich niszczycieskiego sposobu myslenia.

0
0

Skomentuj