Na obrzeżach Jawora gdzie właśnie rozpoczęła się budowa fabryki silników Mercedesa,  archeolodzy odnalezli ślady dużej osady sprzed 1800 lat.

Przez ostatnie stulecia miejsce to było polem uprawnym, jednak 1800 lat temu znajdowała się tam całkiem spora, tętniąca życiem osada. Naukowcy wydobyli juz ponad 200 artefaktów, w tym gliniane naczynia. Natknęli się także na pozostałości ziemianek, budynków słupowych, palenisk oraz studni.

Archeolodzy od wielu lat w okolicy Jawora odkrywają podobne znaleziska. Kilka lat temu na innej budowie odkryto kilkaset naczyń glinianych, które po konserwcji trafiły do lokalnego muzeum, gdzie można je zobaczyć.

Ramy czasowe znalezisk wskazują, że osadę zamieszkiwali prawdopodobnie ludzie z dużego plemienia Lugiów. Lugiowie byli ludem indoeuropejskim  którego pochodzenie oraz skład etniczny jest niepewny. Mogła być to federacja różnych plemion zamieszkująca już przed naszą erą i w pierwszych wiekach naszej ery górne dorzecze Odry i Wisły, a więc teren dzisiejszej południowej i środkowej Polski, a także podkarpackie tereny zachodniej Ukrainy.

Genetycznie pochodzili zapewne w głównej mierze z lokalnych grup ludności używających języków staroeuropejskich lub indoeuropejskich. Ulegli celtyckim wpływom kulturowym (nieliczni na ziemiach polskich Celtowie nie mogli stanowić znaczniejszego substratu etnicznego)

Ptolemeusz wymienia plemię Lugiów oraz miejscowość Lugidunum. Niektóre hipotezy wiążą Lugidunum z Legnicą lub Głogowem, i z plemieniem Lugiów-Didunów. Tacyt dzieli Lugiów na wiele plemion, Hariów, Helweonów, Manimów, Helizjów i Nahanarwalów. Natomiast Ptolemeusz dzieli ich na Lugiów Omańskich, Lugiów Didunów i Lugiów Burów.

Związek lugijski powstał zapewne znacznie wcześniej niż o tym świadczy pierwsza pewna wzmianka w dziele Strabona  ('Geographika'). Pierwsi Celtowie przybyli z obszaru Czech i Moraw do południowej Polski około roku 400 p.n.e. i osiedlili się na nad Odrą na Górnym Śląsku oraz na Dolnym Śląsku między Wrocławiem, Legnicą i górą Ślężą, na której znajdował się ich ośrodek kultu.

Około roku 200 p.n.e. inna grupa Celtów z Moraw osiedliła się w okolicach Krakowa, mniejsze grupy na Kujawach i wzdłuż dolnej Wisły. Wszyscy ci Celtowie przynieśli ze sobą zdobycze kultury lateńskiej i po zmieszaniu się z lokalną ludnością odegrali istotną rolę w uformowaniu się kultury przeworskiej.

Celtowie przybyli z zaawansowanymi umiejętnościami rzemieślniczymi oraz rolniczymi. Byli znani z produkcji ceramiki, wykorzystując do tego koło garncarskie. Rozwinęli na wielką skalę hutnictwo żelaza i bogacili się na handlu bronią. Tworzyli też liczne przedmioty ze szkła, półszlachetnych kamienni, ze złota, srebra i brązu, tworząc imponując biżuterię. Śladem ożywionego handlu jest również szlak bursztynowy.